Doorashooyinkii goleyaasha baarlamanka iyo deegaanka ee ka dhacay Jamhuuriyadda gooni isu taageeda ku dhawaaqday ee Somaliland 31 May 2021 ayaa natiijadoodii si rasmi ah loo shaaciyey oo ay saddexda xisbi ee Somaliland ku kala calaf qaadeen.
Marka la eego keli keli xisbi waliba tirada kuraasta heer deegaan ee ka helay degmooyinka Somaliland waxa ugu kuraas badan oo kaalinta koobaad ku jira xisbiga talada haya ee Kulmiye, kaalinta labaadna waa xisbiga mucaaradka ah ee Wadani iyo xisbiga UCID oo kaalinta saddexaad galay.
Waxa se xiise gaara leh oo ay shacabka Somaliland aad u hadal hayaan waa natiijada kuraasta golaha wakiilada Somaliland oo xisbiga Wadani kaalinta koobaad galay oo uu ka helay 31 kursi baarlamanka oo ah 82 kursi halka xisbul xaakimka Kulmiye isna kaalinta labaad ku jiro oo uu helay 30 kursi iyo xisbiga mucaaradka ah ee UCID oo 21 kursi helay.
Maadaama oo aanu xisbi keli ahina helin aqlabiyad buuxda oo uu ku heli karo xilka gudoomiyaha baarlamanka, ayaa waxa sidii la saadaalinayey ba bilaabmay xidhiidho siyaasi ah oo xisbi weliba doonayo inuu ka kale ku soo jiito si ay u qabtaan hogaanka golaha iyaga oo is xulufaysanaya.
Labada xisbi ee mucaaradka ah ee Wadan iyo UCID ayaa durba shaaciyey in ay doonayaan in ay dhisaan isbahaysi ay ku doonayaan in ay awoodda hogaanka goleyaasha deegaanka iyo baarlamankaba kula tartamaan xisbiga talada haya.
Labada gudoomiye ee labada xisbi ayaa magacaabay gudi farsamo oo ka kooban toban xubnood oo ka kala socda labada xisbi si ay uga soo talo bixeyaan qaabka uu noqonayo isbahaysiga ay labada dhinac ku heshiiyeen iyo sida ay qudhoodu u qaybsanayaan hogaanka goleyaasha deegaannada iyo baarlamanka maadaama oo ay iyagu noqonayaan kuwa ugu kuraasta badan marka ay is kaashadaan.
Gudoomiyaha xisbiga mucaaradka ah ee UCID, Eng Faysal Cali Waraabe, oo BBC-da waraysi siiyey ayaa sheegay in ujeeda ay ka leeyihiin isbahaysigood tahay in ay helaan awoodda hogaanka baarlamanka.
“Waxaanu jecelnahay in aanu soo celino nidaamkii aanu qaadanay ee dimuqraadiyadda ku dhisnaa. Ee ahaa in xukunku kala soocnaado wada shaqeeyona. Markaa dalkay u dan tahay in aanu gacanta u gelin xisbi keliya powers-ka oo dhami” ayuu yidhi.
XIGASHADA SAWIRKA,.
Faysal Cali Waraabe oo sii faahfaahinaya faa’iidooyinka togan ee ay ka filayaan in laga heli doono isbahaysiga labada xisbi mucaarad, ayaa waxa uu sheegay in filashadu tahay in ay si buuxda u soo noqoto ilaalayntii baarlamanku ku lahaa fulinta oo sifo hufan loo wada shaqeeyo, xisbiga talada hayaana aanu noqon doonin sidii markii hore uu ahaa ee uu aqalabiyada golaha isku hallayn jiray.
“Isbahaysiga waxaanu ka rajaynayanaa in dalku dhaqaaqo, waxaanu jecelnahay in aanu ka bilowno Local Council ka iyo baarlamanka markaasuu Executive-kuna shaqayn doonaa waxba ku xumayn mayno dalkaa lagu hagaajinayaa danta ummada weeyi” ayii yidhi.
Ma aha markii ugu horraysay ee ay tan oo kale ka dhacdo Somaliland. Sannadkii 2005 markii la doortay golaha baarlamanka ee haatan kuraasta bannaynaya, ayaa ay sidan oo kale dhacday oo waxa isbahaysi samaystay labadii xisbi mucaarad ee waagaas oo kala ahaa xisbiga Kulmiye iyo xisbiga UCID.
Waxaanay labadaa xisbi ku heshiiyeen waagaa in ay xisbul xaakimkii UDUB ka riixdaa xilalka gudoomiyaha baaralamanka iyo ku xigeennadiisa. Sidaasna waxa ugu suurto gashay sidii ay doonayeen oo xisbigii UDUB oo ugu kuraas badnaa saddexda xisbi hase yeeshee aanay aqlabiyadiisu u goynayn inuu qabto hogaanka golaha ay kaga adkaadeen.
Waxa markaa gudoomiyaha golaha wakiilada qabtay xisbiga UCID oo u doortay gudoomiyaha haatan ee xisbiga Waddani, Cabdiraxmaan Maxamed Cabdillaahi Cirro, oo waagaa ka tirsanaa xisbiga UCID gudoomiye ku xigeenkiina waxa helay xisbiga Kulmiye ee haatan talada haya berigaa se ahaa xisbi mucaarad ah oo waxa loo doortay Cabdicasiis Maxamed Samaale
