Ilhaan Cumar: “Waa in magdhow la siiyo” ehellada dadka uu Mareykanka ku ‘dilay’ Soomaaliya

Xildibaanka ka tirsan Aqalka Congress-ka Mareykanka Ilhaan Cumar ayaa sheegtay in xafiiskeeda uu billaabay sidii mag-dhaw lagu siin lahaa dadkii waxyeeladu ay ka soo gaartay duqeynta diyaaradaha darones-ka ee Maraykanka ay ka gaysteen gudaha Soomaaliya.

Sida ay ciidamada Mareykanka sheegaan, duqeymaha diyaaradahaas ay fuliyaan waxaa lala eegtaa Al-Shabaab, balse waxaa jiro warar sheegayo in dad shacab ah “ay ku laayeen Soomaaliya”.

Ilhaan ayaa sheegtay in diyaaradaha aan duuliyaha saarneyn ay habeenkii oo keli ah ay howlgallada ka fuliyaan Soomaaliya, kuwaas oo mararka qaar ujeedka loogu talagalay – ee ah la dagaallanka “argigixisada” – maahee in ay dad shacab ah waxyeeleeyaan.

Waxay dalbatay in ay ka shaqeynayaan sidii arrintaas loo joojin lahaa, iyo in hadda ka dib, goobaha la bartilmaameedsanayo ay noqdaan meel si fiican loo soo hubiyay.”Waxaa mag-dhow la siinayaa dadka noloshooda ay dhibaatada u geysteen diyaaradahaas, maadaama dowlad ahaan dadkaas loo dilay, sharciga caalamiga ahna uu qabo in haddii dowlad ay dowlad kale ka disho dad masaakiin ah oo aan waxba galabsan, la siiyo magdhow”, ayay tiri Ilhaan.

Maamulka madaxweyne Trump wuxuu sameeyaa dagaal qarsoodi ah oo ka dhan ah ururka Al-Shabaab ee Soomaaliya, waxayna ciidankiisa adeegsadaan diyaaradaha aanu duuliyaha saarnayn ee drone-ka iyo askar si gaar ah u tababaran, waana arrin ay dad yar oo Mareykan ah ogyihiin.

Qaar ka mid ah Soomaalida waxay aragtida Trump ee dalkooda u arkaan mid aan sal lahayn, waxayna ku doodayaan in shuruucdiisa ay dalka ka dhigeen meel aad halis u ah – waxayna sheegayaan in shacabka ay markasta dhibaato ka soo gaarto duqeynta ay drones-ka Mareykanka geysteen Soomaaliya intuu uu xilka hayay Trump.

Dagaalka afka ah ee Ilhaan iyo Trump Waxay sheegtay in Madaxweyne Trump ay “caado u tahay in marka uu waayo wax fiican oo uu maamulkiisa ka sheego uu raadiyo meelo uu dadka u jeediyo,” sida in uu u soo hadal qaado iyada ama Soomaaliya oo uu wax ka sheego.”Runtii annagu waan ognahay, Soomaaliya waa waddan dhismaya, waa waddan aan rajo fiican ka leenahay in uu meel fiican gaaro, waa waddan niyaddeena iyo qalbigeenaba ku nool. Anigana waxaan joogaa Washington, sharci dejiye ayaan ahay, go’aankeyguna wuxuu yahay in aan ku dadaalo sidii aan qof takooran uga noqon lahayn sharciyada annaga dhaawac noo geysanaaya oo uu isagu wato”, ayay tiri Ilhaan.

Madaxweynaha Mareykanka, Donald Trump iyo Ilhaan Cumar ayaa marar badan warbaahinta isu mariyay hadallo kulul iyo eedo.Trump ayaa ka digay in Ilhaan Cumar ay suuragal tahay in ay qeyb ka noqoto maamulka Mareykanka haddii musharraxa madaxtinnimada ee xisbiga Dimuquraadiga, Joe Biden uu ku guuleysto doorashada dhici doonta bisha November.”Waxay jeclaan lahayd in ay dalkeenna ka dhigto sida dalkii ay ka timid oo kale – Soomaaliya. Dowlad la’aan, amni la’aan, boolis la’aan. Waxaa ka jirta fowdo uun. Hadda waxay rabtaa in ay noo sheegto sidii aan dalkeenna u maamuli lahayn. Maya, waad mahadsan tahay”, Trump ayaa sidaasi ka hor yiri taageerayaal u soo baxay dhageysiga khudbad uu sanadkii hore jeediyay, isagoo ku sugan Minnesota.

Iyadoo taa ka jawaabeysa Ilhaan Cumar waxay sheegtay in hadalkiisa uu yahay “cunsuriyad”. Waxay intaa ku dartay in caradiisa ay ka dhalatay natiijada afti dhowaan la baahiyay oo muujisay in musharraxa ay loolamayaan ee Dimuquraadiga, Joe Biden, uu kaga sareeyo codeynta gobolkeeda, halkaas oo ay deggan yihiin bulsho Soomaali oo aad u badan.

Ilahn Cumar, oo Mareykanka tagtay iyadoo yar oo qaxooti ah, sannadkii 1995-tii, waa xildhibaannada matasha gobolka Minnesota, oo magaalada Minneapolis ay ka tirsan tahay halkaas oo ah meesha lagu dilay ninkii madowga ahaa George Floyd, bishii May.

Dilkaas waxaa ka dhashay ololaha iyo dibadbaxyada hal ku dhigga looga dhigay Nolosha Dadka Madowga ah Qiimo ayey leedahay.

Balse madaxweyne Trump ayaa doorbiday in ololihiisii Tulsa uu diiradda ku saaro meesha ay asal ahaan ka soo jeedo Ilhaan Cumar, waxaana suuragal ah inuu marin habaabinayo dhammaan qalalaasaha iyo rabshadaha agtiisa ka dhacayay.

Madaxweynaha wuxuu Ilhaan ku tilmaamay qof “uu naceyb ka buuxo oo ah dhibaatada hanti-wadaagga Mareykanka”, Wuxuuna ka digayay in dalka ay bedeleyso haddii Biden uu ku guuleysto xilka madaxweynaha.

Waxaase xaqiiqo ah in Ilhaan iyo Biden ay kala taagan yihiin laba dhinac oo iska soo horjeeda oo Dimuquraadiga ka mid ah – Ilhaan waxay si weyn u taageereysay Bernie Sanders inuu ku guuleysto tikitka tartanka ee Dimuquraadiga.

Balse, hadalladaas dhankiisa door ayey ku leeyihiin, waxayna u tahay in doorashada loo saldhigo, iyo codeynta – ayna Ilhaan iyo Soomaaliya ay eeganayaan door fiican.

Xaqiiqdii, labaduba waxay dood kulul dhex martay sannadkii tagay iyadoo kullankii Trump ee North Carolina, ay dadkii ka qeybgalay ku qeylinayeen waxyaabo ku saabsan Ilhaan sida: “Dib u celi! dib u celi!”

Waxay dib u soo nooleysay hadalkii ahaa “iyada xir” oo ah hal ku dhig ay taageerayaashiisa ka sameeyeen musharixii ay ku tartameen doorashadii 2016-kii, Hillary Clinton.

Ilhaan Cumar, oo si weyn u dhalleeceysa madaxweynaha, waxay mar la kulantay caqabad – waxaa eeganayay Dimuquraadiga iyo Jamhuuriga, labaduba – taas oo ka dhalatay hadallo ay ka sheegtay Yuhuuda, waxayna raali gelin ka bixisay farriimaha Twitter-ka ee ahaa in taageerada Xildhibaannada Mareykanka ay la xiriirto lacagta ololaha.

Sanatar ka tirsan Jamhuuriga, Rand Paul, wuxuu sheegay inuu tikitka diyaaradda ee Soomaaliya ka bixinayo Ilhaan Cumar oo uu ku sheegay “in ay qof qof aan abaal lahayn”. Dadka laga badan yahay ee Mareykanka Ilhaan Cumar oo shalay shir jaraa’id qabatay, ayaa sidoo kale sheegtay in Shirkeedu uu ku saabsanaa sidii xisbiga Dimuquraaddiga oo ay ka tirsantahay iyo kan Jamhuuriga, ay uga wada shaqeyn lahaayeen sidii loo heli lahaa sharciyo badbadinaya dadka laga tirada badan yahay, isla markaana xakameynaya awoodda booliska.

Ilhaan Cumar ayaa tiri: “Waxaan isugu imaanay in aan ka hadalno sharci aan u gudbinay Congress-ka oo ka turjumaayo dhibaatooyiinka badan ee aan ku qabno sida booliisku ay ula dhaqmaan dadka xaafadaheena ku nool, waxaanna rajeyneynaa oo aan ku adkeyneynaa in xisbiga xubnaha Jamhuuriga ee jooga Washington ay na dhageystaan, ayna nala shaqeeyaan”.Ilhaan ayaa sheegtay in ka xisbi ahaan ay go’aan ku gaareen in xisbiga Jamhuuriga ay u soo gudbiyaan “sharciyo quseeya bani’aadannimada, ayna ugu baaqayaan in ay u suura geliyaan in sharciyadaas ay dhaqan galaan.

Muslim ku faraxsan xirashada xijaabka

Dowladdii dhexe ee Soomaaliya waxay burburtay muddo hadda laga joogo 30 sano ku dhowaad, dadkiina waxay u kala qexeen daafaha caalamka – laga soo billaabo cirifka illaa New Zealand.

Mareykanka gudihiisa, Soomaalida ugu badan waxay deggan yihiin Minneapolis oo hoy u ah qurbajoogta Soomaalida ah ee ugu badan caalamka – waa meel ay ka muuqdaan Muslimiin iyo dad madow ah.

Tan iyo wixii ka dhambeeyay weerraradii 9/11 ee Al-Qacidda ku qaaday Mareykanka, waxay dood adag ka taagnayd kaalinta Muslimiinta ee Mareykanka.

Trump wuxuu markasta adeegsadaa hadallo ka dhan ah Muslimiinta isagoo ka dhigaya dad soo galooti ah oo xun, wuxuuna adeegsadaa cabsida noocaas ah.

Marka la eego Madaxweyne Trump, wuxuu Ilhaan Cumar u arkaan in aysan ka mid ahayn “qaxootiga fiican”. Gabadhan oo sheegtay in ay ku faraxsan tahay xirashada Xijaabka, waxay u dagaallantay xaqa ay u leedahay in ay timaheeda qariso marka ay ku sugan tahay Aqalka Wakiillada, taas oo meesha ka saartay xannibaad soo jirtay 181 sano.

Iyadoo ololaha doorashada Mareykanka uu si rasmi u sii xoogeysan doono, shanta bilood ee soo socota, waxaad filan kartaa in dagaalka afka ah ee arrinta la xiriira uu ku sii xoogeysto kulamada waaweyn ee Trump uu u qaban doono taageerayaashiisa.